Mặc dù Việt Nam không nằm trong nhóm các nước bị Mỹ áp thuế mới, nhưng về lâu dài, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể bị ảnh hưởng. Giá hàng hóa tăng sẽ khiến nhu cầu tiêu dùng của người Mỹ giảm, từ đó tác động đến các mặt hàng chủ lực của Việt Nam.
Doanh nghiệp chủ động ứng phó
Trước nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng và thu hẹp thị trường xuất khẩu do chiến tranh thương mại, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh các doanh nghiệp phải phản ứng nhanh, không bị động, tận dụng cơ hội để duy trì đà tăng trưởng.
Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu trong các ngành chủ lực cho biết họ đã chuẩn bị từ sớm. Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Thắng Jean, chia sẻ rằng ngành dệt may đã dự báo tình hình từ khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump còn tranh cử.
Doanh nghiệp này đã xây dựng hai phương án. Một là đa dạng hóa thị trường, đề phòng trường hợp Mỹ áp thuế mạnh vào Mexico và Canada, gián tiếp ảnh hưởng đến hàng Việt Nam. Hai là điều chỉnh giá bán, thuyết phục khách hàng chia sẻ chi phí khi phải mua nguyên vật liệu từ các nguồn thay thế có chi phí cao hơn.
Hiện tại, nhiều doanh nghiệp dệt may đã có đơn hàng sản xuất xuất khẩu sang Mỹ đến tận tháng 6. Ngành này đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 13% trong năm nay, riêng Việt Thắng Jean kỳ vọng đạt mức 16%.
Mỹ áp thuế 10% đối với hàng Trung Quốc tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức. Doanh nghiệp Việt Nam có lợi thế cạnh tranh hơn tại thị trường Mỹ, nhưng lại gặp khó khăn trong việc đảm bảo nguồn cung nguyên liệu do phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc.
Không chỉ ngành dệt may, ngành gỗ cũng đối diện nhiều thách thức. Ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Thành phố Hồ Chí Minh (HAWA), cho biết việc Mỹ áp thuế cao với Trung Quốc giúp hàng Việt Nam có lợi thế hơn. Tuy nhiên, nếu Mỹ tăng thuế với nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc, chi phí sản xuất sẽ đội lên, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt.
Vậy nên, để giảm thiểu tối đa các ảnh hưởng có thể, trước tình hình này, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động tìm nguồn nguyên liệu thay thế từ Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia để tránh rủi ro bị áp thuế.
Nhiều doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu hàng dệt may cho biết đã linh động tìm được thị trường mới, tránh phụ thuộc quá nhiều vào thị trường lớn – Ảnh: Ng.Nga
Không chỉ xuất khẩu, cần mở rộng hợp tác đầu tư
Bên cạnh chiến lược mở rộng thị trường, các doanh nghiệp cũng cần cảnh giác với nguy cơ hàng Trung Quốc “mượn xuất xứ” Việt Nam để tránh thuế Mỹ. Chủ tịch HAWA, ông Phùng Quốc Mẫn, nhấn mạnh rằng các cơ quan chức năng phải kiểm soát chặt chẽ để bảo vệ uy tín ngành gỗ Việt Nam.
Bộ Công Thương cũng đã xây dựng hai kịch bản cho năm 2025 nếu Mỹ tiếp tục các chính sách thuế quan cứng rắn. Một là Việt Nam có thể thu hút dòng vốn đầu tư mới khi Mỹ gia tăng sức ép lên Trung Quốc. Hai là nếu Mỹ áp thuế cao hơn đối với hàng Việt Nam, doanh nghiệp sẽ phải nỗ lực đa dạng hóa thị trường và tìm kiếm sự hỗ trợ từ Chính phủ.
PGS-TS Đinh Trọng Thịnh nhận định rằng việc Mỹ đánh thuế Trung Quốc có thể giúp hàng Việt tăng cơ hội xuất khẩu, đặc biệt trong lĩnh vực dệt may, da giày và đồ gỗ. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng nếu thâm hụt thương mại giữa Việt Nam và Mỹ quá lớn, nguy cơ bị áp thuế là rất cao.
Giải pháp khả thi là Việt Nam nên vừa xuất khẩu, vừa tăng cường hợp tác đầu tư với Mỹ. Việc nhập khẩu máy móc, công nghệ từ Mỹ không chỉ giúp cân bằng thương mại mà còn giúp doanh nghiệp tiếp cận dây chuyền sản xuất hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Duy trì sự ổn định của tỷ giá hối đoái cũng là một yếu tố quan trọng để thu hút đầu tư và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển bền vững trong bối cảnh chiến tranh thương mại đầy biến động.
Nguồn: Báo điện tử Thanh niênVisits: 0